หน้าที่หลักของชอคอับ คือ ลดแรงกระแทก และดูดซับแรงสั่นสะเทือนของสปริงชอคอับ, ทอร์ชันบาร์ หรือแหนบ ที่เกิดขึ้นในขณะขับขี่ รวมถึงช่วย “หน่วง” การเคลื่อนที่ขึ้น/ลงของระบบรองรับที่ส่งผลมาถึงตัวรถ ทั้งยังช่วยลดการสึกหรอของยาง และชิ้นส่วนอะไหล่ที่เกี่ยวข้องกับช่วงล่าง เช่น ลูกหมาก บุชยาง และระบบกันสะเทือนต่างๆ เพื่อให้รถทรงตัวได้ดีที่สุด

ชอคอับน้ำมัน และน้ำมัน+แกส

ชอคอับน้ำมัน จะบรรจุน้ำมันไฮดรอลิคไว้ในกระบอกชอคอับ การทำงานอาศัยแรงดันของลูกสูบภายในเป็นตัวอัดให้น้ำมันไหลผ่านรูเล็กๆ ที่เรียกว่า รูออริฟิศ (ORIFICES) ซึ่งมีหน้าที่ควบคุมและจำกัดการไหลของน้ำมันไฮดรอลิคตามการยืดยุบที่ได้รับจากล้อ

ข้อเสียของชอคอับชนิดนี้ เมื่อชอคอับทำงานหนัก แกนชอคอับจะเคลื่อนที่ขึ้น/ลงต่อเนื่อง ส่งผลให้มีความร้อนสูง จนเกิดฟองอากาศ (มีช่องว่าง) ทำให้มีอาการเฟด (FADE) ไม่มีเสถียรภาพในการยืดยุบ

ชอคอับน้ำมัน+แกส โครงสร้างหลักเหมือนกับชอคอับน้ำมัน เพียงแต่บรรจุแกสเข้าไปภายในกระบอกชอคอับ เพื่อป้องกันการเกิดฟองอากาศของน้ำมันขณะทำงาน ทำให้ชอคอับชนิดนี้ทำงานได้อย่างราบเรียบ และสม่ำเสมอ ซึ่งส่วนใหญ่เป็นชอคอับที่ติดตั้งอยู่ในรถยนต์ทั่วไปในยุคนี้

ชอคอับเสื่อมสภาพ อันตรายกว่าที่คิด อาการของชอคอับเสื่อมสภาพ ผู้ขับสามารถรับรู้ได้ขณะรถเคลื่อนที่ด้วยความเร็ว ผ่านถนนขรุขระ ขึ้นสะพาน ลงเนิน หรือเปลี่ยนเลนกะทันหัน ชอคอับไม่สามารถหยุดการเต้นของสปริงได้ เนื่องจากไม่มีความหนืดหลงเหลืออยู่ จากการรรั่วไหลของน้ำมันภายในชอคอับ ทำให้รถมีอาการยืดยุบในแนวดิ่งหลายจังหวะ อาจแฉลบไปยังทิศทางอื่นนอกเหนือการควบคุม นอกจากนี้ยังทำให้ส่วนควบของช่วงล่างอื่นๆ ได้รับความเสียหาย

แนะนำให้ตรวจเชคเบื้องต้นด้วยตัวเองก่อน ว่าชอคอับรถของเราเสื่อมสภาพหรือไม่ ถ้าชอคอับน้ำมันซึมออกมา (เล็กน้อย) แต่การยืดยุบเป็นปกติ ก็ยังไม่น่าเป็นห่วง สามารถใช้งานต่อได้อีกระยะหนึ่ง แต่ถ้าให้อุ่นใจ หรือรถมีอาการชอคอับเสื่อมเป็นอันตรายต่อการควบคุม แนะนำให้เปลี่ยนชอคอับอันใหม่ แทนของเก่าที่เสื่อมสภาพไปเลย เพราะมีความคุ้มค่ากว่าการซ่อม แถมมีอายุการใช้งานที่ยาวนานกว่า

การตรวจเชคชอคอับ

1. ตรวจดูยางรองเบ้าชอคอับ และลูกปืน หากชำรุดเปลี่ยนเฉพาะส่วนนี้ได้

2. ตรวจเชคยางและพลาสติคกันฝุ่น หากชำรุดให้เปลี่ยนเฉพาะส่วนนี้

3. ตรวจเชคยาง ถ้าสึกเป็นหลุมลึก เป็นช่วงๆ ตามแนวขวาง แสดงว่าชอคอับเสีย

4. สังเกตที่กระบอกชอคอับ หากมีน้ำมันรั่วซึม แสดงว่าชอคอับเริ่มเสื่อมสภาพแล้ว

5. กดเหนือซุ้มล้อ แล้วปล่อยให้คืนตัว หากเด้งขึ้น/ลงหลายครั้งแสดงว่าชอคอับเสีย

6. ขับรถบนทางขรุขระ ถ้ารู้สึกว่ารถมีอาการโคลงเคลง ยวบยาบ ควบคุมรถได้ยาก แสดงว่าชอคอับเสื่อมสภาพ